ارزیابی اثر کوددهی نیتروژن در گیاه کلزا بر توانایی های زیستی و نرخ تغییر جمعیت شته خردل (lipaphis erysimi (hem.: aphididae

تغییر کیفیت گیاه میزبان در نتیجه مصرف کود نیتروژن می ­تواند بر توانایی­ های زیستی و انبوهی جمعیت حشرات گیاه­خوار موثر باشد. این تحقیق به منظور بررسی اثر چهار سطح کود نیتروژن شامل صفر، 75، 150 و 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در گیاه کلزا (brassica napus l.) بر توانایی ­های زیستی و نرخ تغییر جمعیت شته خردل (lipaphis erysimi kalt.) در شرایط گلخانه ­ای انجام شد. نتایج نشان داد که مقدار نیتروژن و نسبت کربن به نیتروژن گیاه به طور معنی ­داری تحت تأثیر کوددهی قرار داشتند. بیشترین درصد نیتروژن برگ (09/0± 05/3) و کمترین مقدار نسبت کربن به نیتروژن (70/0±00/16) در گیاهان تیمار شده با بالاترین سطح کوددهی مشاهده شد. افزایش کوددهی به طور معنی­ داری باعث بهبود توانایی­ های زیستی شته خردل  شد. کوتاه ترین دوره پورگی (08/0± 76/5 روز) و بیشترین پوره تولید شده به ازای هر فرد بالغ (03/5 ± 38/95) در تیمار 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار مشاهده شد. برازش خط رگرسیون رابطه مثبت و معنی­ داری را میان نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) شته و تیمار نیتروژن نشان داد. با افزایش نیتروژن مصرفی از صفر تا 225 کیلوگرم در هکتار، نرخ ذاتی افزایش جمعیت 64/20 درصد افزایش یافت. به علاوه انبوهی جمعیت شته خردل به طور معنی­ داری تحت تأثیر تیمار نیتروژن و زمان نمونه­ برداری قرار گرفت و بیشترین جمعیت (249­±­2014) در نمونه­ برداری سوم و در بالاترین سطح کوددهی مشاهده شد. در تمام تاریخ­ه ای نمونه­ برداری، بیشترین نرخ تغییر جمعیت در بالاترین سطح کود نیتروژن محاسبه شد و با افزایش زمان نمونه­ برداری، نرخ تغییر جمعیت کاهش یافت.